Gebieden

De bos- en heidegebieden ten oosten van Antwerpen liggen verspreid over 14 deelgebieden in 18 gemeenten van de provincie Antwerpen. Ze situeren zich over een brede strook centraal in de provincie. De meeste deelgebieden liggen in de Kempen, in het Centraal-Kempisch rivier- en duinendistrict.

Dit gebied ligt in de provincie Limburg verspreid over de gemeenten Maaseik, Opglabbeek, As en Genk. Het habitatrichtlijngebied loopt van het Kempens Plateau tot in de Vlakte van Bocholt. Maar liefst 93% van het gebied heeft momenteel als bestemming 'natuur'.

Dit gebied is een verzameling van 12 kleine gebiedjes met kalkgraslanden, bossen en mergelgrotten in de gemeente Riemst in Limburg. De grootste deelgebieden zijn: de Roosburg (24 ha), Tiendeberg (15 ha) en Plateau Caestert (40 ha).

Het Vogelrichtlijngebied ‘De Kuifeend – Blokkersdijk’, deelgebied De Kuifeend situeert zich op de Rechterscheldeoever ten noorden van Antwerpen binnen het NMBS-rangeerstation Antwerpen Noord.

Het habitatrichtlijngebied De Maten (21) ligt in het centrum van Limburg tussen Genk en Diepenbeek. De totale oppervlakte bedraagt 536 ha. Het grootste gedeelte van het gebied bestaat uit vijvers, heide met landduinen en bos. De vijvers worden gevoed door de Stiemerbeek en de Heiwijerbeek.

Dit gebied ligt in de provincies Vlaams-Brabant, Antwerpen en Limburg. Ruwweg kun je stellen dat het op de grens tussen de Kempen en het Hageland ligt. De centrale as is de rivier de Demer, van Hasselt tot aan de samenvloeiing met de Dijle in Werchter.

Dit gebied ligt ten zuiden van Leuven en bestaat uit grote boscomplexen en uitgestrekte vallei-natuur. Om Leuven te beschermen tegen wateroverlast ontwikkelde de overheid een natuurlijk rivierbeheer op de Dijle en haar zijlopen. Daardoor zie je als bezoeker vaak bomen liggen in de rivier.

Deze Speciale Beschermingszone omvat de meeste duingebieden aan onze kust, alsook de IJzermonding, het Zwin en enkele binnenduinen. Dit Habitatrichtlijngebied overlapt grotendeels met het vogelrichtlijngebied Westkust en deels met het vogelrichtlijngebied het Zwin.

Dit gebied maakt deel uit van de historische fortengordels rond Antwerpen met in totaal 36 forten en 12 schansen.

De vallei van de Grote Nete, in het zuidoosten van de provincie Antwerpen, bestaat uit een valleigebied dat zich uitstrekt van de bron tot de middenloop van de Grote Nete. Ook de aanliggende rivierduinen, enkele boskernen en de depressies van de Langdonken en het Goor behoren tot het gebied.

Dit gebied ligt in de provincie Vlaams-Brabant ten zuiden en zuidwesten van Brussel. Het is bekend voor zijn oude boscomplexen zoals het Hallerbos, Lembeekbos, Bos Ter Rijst, Park van Gaasbeek, Gasthuisbos en Begijnenbos.

Het habitatrichtlijngebied Bossen en kalkgraslanden van Haspengouw ligt in het zuiden van de provincies Limburg en deels Vlaams-Brabant. De totale oppervlakte bedraagt 2604 ha, maar het is in feite een verzameling van 24 kleinere gebiedjes verspreid over een grote oppervlakte.

De Vallei van de Mark ligt in de Noorderkempen, tegen de Nederlandse grens aan. Het gebied situeert zich in het noorden van de provincie Antwerpen en bestaat uit vijf deelgebieden verspreid over de gemeenten Hoogstraten, Rijkevorsel en Merksplas.

Het Blak situeert zich in de Noorderkempen in de provincie Antwerpen, aan weerszijden van het kanaal Dessel-Schoten. Met zijn ongeveer 700 hectare is het een van de kleinste habitatrichtlijngebieden in Vlaanderen.

Het Europees vogelrichtlijngebied 'IJzervallei' omvat het belangrijkste deel van de overstroombare broeken van de IJzer en de hele Handzamevallei, ook het aangrenzende landbouwgebied hoort erbij.

Het habitatrichtlijngebied ‘Jekervallei en bovenloop van de Demervallei’ is 633 ha groot en is gelegen in het zuidoosten van de provincie Limburg. De Kevie, de vallei van de Boven-Demer, de Demervallei van Spurk tot Beverst en de Pomperik-Dorpsbeemden vormen de grootste natuurkernen.

De Kalmthoutse Heide ligt in het noordwesten van de Antwerpse Noorderkempen, tegen de Belgisch-Nederlandse grens. Voor het natuurbehoud is dit gebied van uitzonderlijk belang omdat het een van de laatste echt uitgestrekte heidegebieden van Vlaanderen is.

Dit gebied ligt in de Kempen nabij de Kleine Nete en haar bovenlopen. De elf deelgebieden liggen verspreid over vijftien gemeenten in de provincie Antwerpen en één deelgebied ligt in de provincie Limburg. Met zijn 4884 hectare is dit een van de grootste habitatrichtlijngebieden in Vlaanderen.

De Baai van Heist ligt op het westelijke einde van de Zeedijk in Heist. Het sterneneiland is gelegen aan de binnenzijde van de oostelijke strekdam van de haven van Zeebrugge. In de voorhaven spoot de Vlaamse overheid jaren geleden grote zandvlaktes op.

Dit gebied ligt in de vallei van de Maas, die de grens vormt tussen de provincies Belgisch en Nederlands Limburg.

Dit gebied ligt centraal in de provincie Limburg. Het is een langgerekte reeks landduinen, waarvan de Oudsberg de hoogste in Limburg is. Het Schietveld Houthalen-Helchteren is door de vennen, venige heide, gentiaanblauwtje, gevlekte witsnuitlibel en grauwe kiekendief een bijzonder heidegebied.

Dit 5700 ha grote Nationaal Park strekt zich van Dilsen-Stokkem tot Lanaken uit, parallel aan de Maasvallei. 3741 ha van dit gebied is afgebakend als een Europese speciale beschermingszone.

Noord-Oost Limburg wordt ingedeeld in 3 habitatrichtlijngebieden. De Abeekvallei vormt een snoer van natuurpareltjes: de Abeekvallei vanaf het militair domein, Smeetshof, De Luysen, St-Maartensheide, Stamprooierbroek, Hasselterbroek, Grootbroek, Zuurbeekvallei en De Zig.

Typisch voor de Polders zijn het ontbreken van (macro)reliëf, de lage bebouwingsgraad en het landbouwgebruik.

De Schietvelden liggen in het noordwesten van de provincie Antwerpen. Langs de zuidrand van het Klein Schietveld loopt de antitankgracht. Het Klein en Groot Schietveld zijn twee uitzonderlijk grote natuurgebieden die deel uitmaken van de groene gordel ten noorden van de stad Antwerpen.

De Turnhoutse vennen bevinden zich in de Noorderkempen, in het noordoosten van de provincie Antwerpen. Het habitatrichtlijngebied bestaat uit zestien deelgebieden in zes gemeenten.

Dit valleigebied ligt in het midden van de provincie Vlaams-Brabant, ten noordoosten van Brussel. Hoewel het gebied niet aaneengesloten is, vinden we toch mooie voorbeelden van prachtige natuur in het natuurreservaat Torfbroek, in het Silsombos en in het Floordambos.

Dit gebied ligt in de provincie Limburg ten noordoosten van de stad Hasselt. Het grootste gedeelte bestaat uit een uitgestrekt vijverlandschap, heiden en bossen doorsneden door tal van valleien van laaglandbeken die ontspringen op het Kempens plateau.

Dit gebied situeert zich vooral in de zuidelijke helft van de provincie Oost-Vlaanderen met een klein gedeelte in de provincies West-Vlaanderen en Vlaams-Brabant. Het ligt in de zandleemstreek, een belangrijke Vlaamse landbouwregio.

Het habitatrichtlijngebied Voerstreek behoort tot de provincie Limburg, maar is er geografisch van geïsoleerd. De Voerstreek grenst in het noorden aan het Nederlandse Heuvelland en wordt in het oosten, zuiden en westen omgeven door het Waalse Land van Herve.

Het West-Vlaams Heuvelland is gelegen in het zuidwesten van West-Vlaanderen. Belangrijke bossen en natuurgebieden zijn die van het Heuvelland, Helleketelbos, Sixtusbossen, Galgebossen, Bossen van Wijtschate, Palingbeek, Vierlingen en Gasthuisbossen, Polygoonbos en Breemeersen.

Dit gebied ligt ten oosten van Leuven en ten zuiden van de E314. De riviertjes Winge en Motte vormen de levensader van het gebied, met als grootste bos het Walenbos.

Dit gebied ligt in de noordelijke helft van de provincie Oost-Vlaanderen en is onderverdeeld in 12 relatief ver van elkaar gelegen deelgebieden in de zandstreek.

Dit gebied in West-Vlaanderen bestaat uit de volgende deelgebieden: Bos van Houthulst, Vloethemveld, Zorgvliet, Munkebossen, Wijnendalebos, Sint-Andriesveld, Driekoningen, Bulskampveld, Vagevuurbossen, Gulke Putten, Vorte Bossen, Rijkevelde, Warande, Gruuthuyse, Nieuwenhove, Kampveld, Rooiveld en

Dit gebied is gelegen ten zuiden van de Zeeschelde en strekt zich uit van Merelbeke in Oost-Vlaanderen, over Mechelen in Antwerpen tot in Bonheiden en Boortmeerbeek in Vlaams-Brabant.

Het Schelde- en Durme-estuarium strekt zich uit van Gent tot de Nederlandse grens ten noorden van Antwerpen op grondgebied van de provincies Antwerpen en Oost-Vlaanderen. Meer dan de helft van het gebied bestaat uit slikken, schorren en diepe tot ondiepe watergebieden.

Het Zoniënwoud is een overblijfsel van het vroegere Kolenwoud, dat al beschreven werd in de oorlogsdagboeken van Julius Caesar. Het Vlaamse deel van het Zoniënwoud ligt aan de zuidelijke en zuidoostelijke kant van Brussel.

Dit Natura2000-gebied ligt in het noordwesten van de provincie Limburg en is het grootste in Vlaanderen.