Turnhouts vennengebied

BE2100024 - Vennen, heiden en moerassen rond Turnhout, Arendonk, Merksplas, Oud-Turnhout, Ravels en Turnhout
7964.57ha
Gewestbos Ravels (1) © Evie VdS
Gewestbos Ravels (2) © Evie VdS
Turnhouts vennengebied (1)
Turnhouts vennengebied (2)
Turnhouts vennengebied (3)
Turnhouts vennengebied (4)

De Turnhoutse vennen, dat zijn rustieke heidekernen met typische vennen, natte moeraslandschappen en droge bossen. In de prachtige poelen vind je de kamsalamander. De vennen herbergen dan weer prachtige planten zoals drijvende waterweegbree.

De Turnhoutse vennen bevinden zich in de Noorderkempen, in het noordoosten van de provincie Antwerpen. Het habitatrichtlijngebied bestaat uit zestien deelgebieden in zes gemeenten. Het vogelrichtlijngebied bestaat uit twee deelgebieden die bijna volledig gescheiden zijn door de vallei van de rivier de Aa, met slechts een klein raakpunt.

In de Kempen werden in de 19de eeuw verschillende kanalen gegraven om de landbouw te stimuleren. Er was immers weinig oppervlaktewater en de landbouwbodems waren schraal en arm. Dankzij de kanalen kwam er een betere irrigatie van de akkers. Er zijn in deze regio tegenwoordig nog steeds veel actieve landbouwbedrijven. De kanalen voorzien ook de aangrenzende natuurgebieden van een hoge grondwaterspiegel, met op sommige plaatsen prachtige kwelvegetaties. Het gebied heeft erg veel open ruimte: er komt amper bewoning, industrie of recreatie voor.

Het Agentschap voor Natuur en Bos heeft 18% van de gronden in bezit en nog eens 8% gemeentebossen en militair domein in beheer. Natuurpunt bezit 7% van de oppervlakte en beheert daarnaast nog 2%. Meer dan de helft van het gebied is privé-eigendom. Defensie is actief op het militair domein van Weelde. Ook landbouw is een belangrijke speler: de helft van de oppervlakte in het gebied heeft als bestemming landbouw en er zijn 415 landbouwbedrijven actief.

Arendonk (2370), Baarle-Hertog (2387), Merksplas (2330), Oud-Turnhout (2360), Ravels (2380), Turnhout (2300)
Daniël Josten
Agentschap voor Natuur en Bos