Waarschuwingsbericht

The subscription service is currently unavailable. Please try again later.

Specifieke natuurdoelen

In dit gebied ligt de focus zeker op de verbinding van leefgebieden. Zowel de bossen als de heidekernen moeten versterkt en uitgebreid worden. Daarnaast moeten  ze met elkaar verbonden worden om de migratie van soorten te vergemakkelijken. Voor de heide en de vennen is ook een kwaliteitsverbetering aan de orde. In de beekvalleien staat een verbetering van de waterkwaliteit en het wegwerken van vismigratieknelpunten voorop.

Dit zijn de specifieke natuurdoelen voor gebied 'Bos en Hei':

Boslandschap

9120_9190 - Atlantische zuurminnende beukenbossen met Ilex en soms ook Taxus in de ondergroei (Quercion robori-petraeae of Ilici-Fagenion) en Oude zuurminnende eikenbossen met Quercus robur op zandvlakten
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel 790 ha
Toename tot 1867 ha, met als richtwaarde voor bosuitbreiding 209 ha. De belangrijkste toenames zullen gerealiseerd worden in de deelgebieden 1, 6, 7, 9, 11 en 13. In deelgebieden 7 en 13 wordt gestreefd naar een kwaliteitsvolle boshabitatkern van ca. 300 ha.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voldoende spontane verjonging en heterogeniteit (qua leeftijd en soort) van het bomenbestand. Voldoende aandeel (dik) dood hout. Zo weinig mogelijk invasieve exoten. In de overgangsperiode naar voldoende oude inheemse soorten met holten en spleten dienen voor vleermuizen belangrijke exemplaren van Amerikaanse eik gespaard te worden. Voldoende soortenrijkdom en bedekking van sleutelsoorten in de kruidlaag. Voldoende open plekken (tot 3 ha) met droge heide en droog heischraal grasland met het oog op de creatie van een functioneel netwerk voor habitattypische heidesoorten. Geleidelijke bosranden aansluitend bij open habitats (heide en graslanden).

Bekijk natuurdoel
9160 - Sub-Atlantische en midden-Europese wintereikenbossen of eiken-haagbeukbossen behorend tot het Carpinion-betuli
Oppervlaktedoelstelling
=
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Behoud van de actuele oppervlakte van 75 ha

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voldoende spontane verjonging en heterogeniteit (qua leeftijd en soort) van het bomenbestand. Voldoende aandeel (dik) dood hout. Zo weinig mogelijk invasieve exoten. Geleidelijke bosranden aansluitend bij open habitats (graslanden en ruigtes)

Bekijk natuurdoel
91E0 - Alluviale bossen met Alnion glutinosa en Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salicion albae) en 6430 - Voedselrijke zoomvormende ruigten van het laagland, en van de montane en alpiene zones
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel 500 ha
Toename tot 647 ha,met als richtwaarde voor bosuitbreiding 77 ha. De belangrijkste toenames zijn voorzien in de deelgebieden 1, 5, 6, 9, 10 en 13.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voldoende spontane verjonging en heterogeniteit (qua leeftijd en soort) van het bomenbestand. Voldoende aandeel (dik) dood hout. Voldoende soortenrijkdom en bedekking van sleutelsoorten in de kruidlaag. Voldoende open plekken (tot 3 ha) met voedselrijke alluviale ruigtes. Geleidelijke bosranden aansluitend bij open habitats (graslanden en ruigtes). Voldoende hoog grondwaterpeil en voldoende hoge kweldruk in de beekvalleien. Goede kwaliteit van oppervlakte- en grondwater (lage nitraat- en fosfaatbelasting, …).

Bekijk natuurdoel
Gewone/Grijze grootoorvleermuis, Franjestaart, Brandts vleermuis/Gewone baardvleermuis, Bechsteins vleermuis
Omschrijving populatiedoelstelling

Toename van de populatie van de Bechsteins vleermuis. Instandhouding of indien mogelijk toename van de huidige populaties van de andere soorten.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Verbetering van de horizontale en verticale structuur van de bossen. Toename van het aantal (oude) bomen met holtes en spleten. Behoud en versterking van mantels en zomen, dreven en open plekken. Behoud, herstel en ontwikkeling van lijnvormige kleine landschapselementen (bomenrijen, houtkanten, …) op de aanvliegroutes naar de winterverblijfplaatsen en als verbinding tussen de zomerkolonies en de foerageergebieden. Geen toename van de verlichting op de belangrijkste verbindingsassen.

Bekijk natuurdoel

Heidelandschap

2310_2330 - Psammofiele heide met Calluna- en Genistasoorten en Open grasland met Corynephorus- en Agrostissoorten op landduinen
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel 75 ha
Toename met 82 ha via omvorming van vooral met naaldhout beboste landduinen in (de omgeving van) het militair domein van Malle (deelgebied 7), in het militair domein van Tielen (deelgebied 13) en in de Visbeekvallei (deelgebied 9). Het grootste deel van de beoogde oppervlaktetoename in het militair domein van Tielen (22-23 ha) zal resulteren uit het recent gerealiseerde DANAH-project.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Aanwezigheid van de verschillende successiestadia inclusief plekken open zand. Actieve windwerking (dynamiek) in deelgebied 7. Minimale verstoring door recreatie. Vermindering van eutrofiërende en verzurende atmosferische deposities.

Bekijk natuurdoel
3130 - Oligotrofe tot mesotrofe stilstaande wateren met vegetatie behorend tot de Littorelletalia uniflora en/of de Isoëtes-Nanojunctea en 3160 - Dystrofe natuurlijke poelen en meren en 7140_oli Oligotroof zuur overgangsveen
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel 25 ha
Toename met 11 ha door venherstel in de Visbeekvallei (deelgebieden 9 en 10) en het militair domein van Tielen (deelgebied 13) en door herinrichting van verlaten visvijvers in de Visbeekvallei (deelgebieden 9 en 10). Het grootste deel van de beoogde oppervlaktetoename in het militair domein van Tielen (6-7 ha) zal resulteren uit het recent goedgekeurde DANAH-project. Samen met de toename van de oppervlakte venhabitats zal de oppervlakte oligotroof zuur overgangsveen (subtype 7140_oli) toenemen.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Natuurlijke hydrologie (hoge grondwaterstand). Helder, zeer zwak tot matig gebufferd en min of meer nutriëntenarm water met een lage stikstof- en fosforconcentratie ((totaal fosfor

Bekijk natuurdoel
3140 - Kalkhoudende oligo-mesotrofe wateren met benthische Chara spp. vegetaties
Oppervlaktedoelstelling
=
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Behoud van de huidige oppervlakte (ca. 16 ha) van dit habitat in de Mellevijver (deelgebied 8)

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Helder, min of meer nutriëntenarm water met een lage stikstof- en fosforconcentratie en een circumneutrale tot alkalische pH. Vrije oevers (zonder opslag van bomen en struiken). Zo weinig mogelijk invasieve exoten.

Bekijk natuurdoel
4010_7150 - Noord-Atlantische vochtige heide met Erica tetralix en Slenken in veengronden met vegetatie behorend tot het Rhynchosporion
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel 7 ha
Toename met 86 ha via omvorming van naaldhoutaanplanten en voormalige landbouwpercelen (afgraving, uitmijning of verschraling) . De grootste omvormingen vinden plaats in de Visbeekvallei (deelgebied 9) en het militair domein van Tielen (deelgebied 13). Samen met de toename van de oppervlakte vochtige heide zal de oppervlakte van de slenkvegetaties (7150) toenemen. Het grootste deel van de beoogde oppervlaktetoename in het militair domein van Tielen (ca. 7 ha) zal resulteren uit het recent gerealiseerde DANAH-project.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Natuurlijke hydrologie met voldoende hoge grondwaterstand. Instandhouding van een bepaalde oppervlakte slenkvegetaties (7150) in de vochtige heide. Vermindering van eutrofiërende en verzurende atmosferische deposities.

Bekijk natuurdoel
4030 - Droge Europese heide
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel 15 ha
Toename met 43 ha via omvorming van naaldhoutaanplanten en voormalige landbouwpercelen (afgraving, uitmijning of verschraling) in de Visbeekvallei (deelgebied 9) en in het militair domein van Malle (deelgebied 7).

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Aanwezigheid van alle ouderdomsstadia van struikhei (van pionier- tot degeneratiestadium) in functie van een hoge structuurrijkdom en het voorkomen van habitattypische soorten. Maximaal 30 % vergrassing. Vermindering van eutrofiërende en verzurende atmosferische deposities.

Bekijk natuurdoel
6230 - Soortenrijke heischrale graslanden op arme bodems van berggebieden (en van submontane gebieden in het binnenland van Europa), subtype 6230_ha en 6230_hn
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel 22 ha
Toename met 15 ha via omvorming van voormalige landbouwpercelen (afgraving, uitmijning of verschraling) en omvorming van niet-habitatwaardig bos in de deelgebieden 7, 9 en 13. Veruit het grootste deel (ca. 10 ha) van deze toename wordt ingenomen door de oppervlaktetoename van het soortenrijk struisgrasland in het militair domein van Malle (deelgebied 7).

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Maximaal 5 % verbossing en verruiging. Vermindering van eutrofiërende en verzurende atmosferische deposities.

Bekijk natuurdoel
Drijvende waterweegbree
Omschrijving populatiedoelstelling

Toename van de populatiegrootte in de Mellevijver (deelgebied 8) tot meer dan 1000 planten. Terugkeer van duurzame populaties (minimaal 100-1000 planten per populatie, minimaal 5-50 m2 en bloeiende planten of vruchten aanwezig) in het militair domein van Tielen (deelgebied 13) en in de Visbeekvallei (deelgebieden 9 en 10). De uitbreiding van het aantal populaties spoort samen met de tot doel gestelde oppervlaktetoename van habitat 3130.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud van de pionierscondities (voldoende windwerking, …) in de Mellevijver. Herstel van zwak gebufferde vennen met voldoende windwerking. Vermindering van eutrofiërende en verzurende atmosferische deposities.

Bekijk natuurdoel
Poelkikker, Heikikker
Omschrijving populatiedoelstelling

Uitbreiding van de populaties in het militair domein van Tielen (deelgebied 13) tot minimaal 50-200 roepende mannetjes.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Gepaste zuurtegraad van het water in de vennen, dus voldoende gebufferd grondwater. Natuurlijke hydrologie met voldoende hoge grondwaterstand.

Bekijk natuurdoel

Kleinschalige landschappen

Gewone dwergvleermuis, Ingekorven vleermuis, Laatvlieger
Omschrijving populatiedoelstelling

Instandhouding of indien mogelijk groei van de huidige populaties .

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud, herstel en ontwikkeling van kleine landschapselementen (vooral bomenrijen en houtwallen) en een halfopen landschap. Voldoende gemengde loofbossen en parken in de omgeving van de foerageergebieden. Toename van het aantal (oude) bomen met holtes en spleten.

Bekijk natuurdoel

Open beekdallandschap

3150 - Van nature eutrofe meren met vegetatie van het type Magnopotamion of Hydrocharition en 7140_meso - mineraalarm circumneutraal overgangsveen
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel 5 ha
Toename met 2 ha via herinrichting van verlaten visvijvers in de vallei van de Grote Kaliebeek (deelgebied 13). Samen met de toename van de oppervlakte habitatwaardige vijvers zal de oppervlakte verlandingsvegetaties (subtype 7140_meso) gevoelig toenemen.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Helder, matig nutriëntenrijk (niet hypertroof) water met een matige stikstof- en fosforconcentratie (en een min of meer neutrale tot matig alkalische pH). Voldoende lichtinval. Natuurlijke visstand. Zo weinig mogelijk invasieve exoten.

Bekijk natuurdoel
3260 - Submontane en laagland rivieren met vegetaties behorend tot het Ranunculion fluitans en het Callitricho-Batrachion
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Realisatie van een aaneensluitend netwerk van habitatwaardige beektrajecten in samenhang met de SBZ-H “Valleigebied van de Kleine Nete met brongebieden, moerassen en heide” (BE2100026). Zowel in de Tappelbeek, de Molenbeek-Bollaak en de Visbeek wordt gestreefd naar een aaneensluitend habitatwaardig traject van 8 km. Deze doelstelling zal binnen deze SBZ-H gerealiseerd worden door de provincie Antwerpen. In de SBZ-H “Valleigebied van de Kleine Nete met brongebieden, moerassen en heide” is ook het Vlaams Gewest (in casu de Vlaamse Milieumaatschappij en de nv Waterwegen en Zeekanaal) een belangrijke partner.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Hooguit matig eutroof water met een lage stikstof- en fosforconcentratie, lage concentratie bestrijdingsmiddelen en lage sedimentvracht. Natuurlijke beekstructuur (meandering, afwisseling sedimentfracties, …). Geen ongezuiverde lozingen en zo weinig mogelijk overstorten. Zo weinig mogelijk ruimingen.

Bekijk natuurdoel
6410 - Grasland met Molinia op kalkhoudende, venige of lemige kleibodem (EU-Molinion) en 6230_hmo - Vochtige soortenrijke heischrale graslanden op arme bodems van berggebieden (en van submontane gebieden in het binnenland van Europa)
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel 6,5 ha
Toename met 16 ha 6410 en 1,5 ha
Toename met 12 ha 6230_hmo via omvorming van verruigde en verboste graslanden in de deelgebieden 1, 6 en 9. De grootste omvormingen zullen plaats vinden in de valleien van de Tappelbeek (deelgebied 6) en de Visbeek (deelgebied 9). Deze doelstelling omvat eveneens de lokale toename van het blauwgrasland in het Vrieselhof (deelgebied 1) tot maximum 1,5 ha binnen een bufferende vegetatie van 5 ha via omvorming van enkele percelen alluviaal bos.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Natuurlijke hydrologie met een hoge grondwaterstand en mineraalrijke kwel. Maximaal 5% verbossing en 10% verruiging. Voldoende bufferende vegetatie rond het blauwgrasland in het Vrieselhof. Gevarieerd microreliëf van droge kopjes (6230_hmo), laagtes met tijdelijk stagnerend regenwater (dominantie van kleine zeggen) en overgangssituaties waar de kwelinvloed overheerst (6410) is essentieel voor de vele zeldzame soorten. Geen stagnerend regenwater over een grote oppervlakte. Vermindering van eutrofiërende en verzurende atmosferische deposities.

Bekijk natuurdoel
6510 - Laaggelegen schraal hooiland (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis)
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel ca. 2,5 ha
Toename met 5 ha via omvorming van verruigde en verboste graslanden in de valleien van de Tappelbeek (deelgebied 6) en de Visbeek (deelgebied 9).

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Maximaal 5 % verbossing en 10 % verruiging

Bekijk natuurdoel
Beekprik
Omschrijving populatiedoelstelling

Terugkeer van een populatie in de Molenbeek-Bollaak en haar zijbeken (Tappelbeek, …).

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Goede waterkwaliteit (BBI ≥ 8: geen of slechts plaatselijk organische belasting). Geen migratieknelpunten (stuwen, duikers, spuien, …). Geen (of enkel gefaseerde) slib- en kruidruimingen in de beektrajecten waar de soorten voorkomen.

Bekijk natuurdoel
Geel schorpioenmos
Omschrijving populatiedoelstelling

Uitbreiding van de populatie in het Vrieselhof (deelgebied 1) tot meer dan 100 m2 of meer dan 10 duidelijk gescheiden groeiplaatsen. Deze doelstelling zal gerealiseerd worden op percelen beheerd door de provincie Antwerpen.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Aangepast maaibeheer van het blauwgrasland in het Vrieselhof. Herstel natuurlijke hydrologie (o.m. mineraalrijke kwel). Geen stagnerend regenwater over een grote oppervlakte. Vermindering van eutrofiërende en verzurende atmosferische deposities.

Bekijk natuurdoel
Kleine dwergvleermuis, Ruige dwergvleermuis, Rosse vleermuis, Watervleermuis, Meervleermuis
Omschrijving populatiedoelstelling

Instandhouding of indien mogelijk groei van de huidige populaties .

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voldoende gemengde loofbossen en parken in de omgeving van de foerageergebieden. Toename van het aantal (oude) bomen met holtes en spleten. Open water (grote waterplassen, rivieren en kanalen) met beschutte, vegetatierijke oevers zonder een overvloed aan bedekkende of drijvende waterplanten of gevarieerde beekvalleien (met vochtige graslanden, ruigtes, perceelsrandbegroeiing, …) in de onmiddellijke omgeving van de zomerverblijfplaatsen. Verbetering van de waterkwaliteit van open water. Natuurlijke visstand en zo weinig mogelijk invasieve exoten in de waterplassen. Behoud, herstel en ontwikkeling van lijnvormige kleine landschapselementen (bomenrijen, houtkanten, …) op de aanvliegroutes naar de winterverblijfplaatsen en als verbinding tussen de zomerkolonies en de foerageergebieden. Vermijden van lichtpollutie op vliegroutes en jacht, zwerm-, paar- en overwinteringsplaatsen.

Bekijk natuurdoel
Rivierdonderpad, Kleine modderkruiper
Omschrijving populatiedoelstelling

Voldoende grote populaties (minimaal 350-2000 individuen/ha voor kleine modderkruiper en minimaal 100-200 individuen/ha voor rivierdonderpad) met een evenwichtige populatiestructuur en een voldoende grote genetische diversiteit in de Laarse Beek, het Groot Schijn, de Molenbeek-Bollaak, de Tappelbeek, de Kleine Wilboerebeek, de Kleine Beek, de Visbeek en de Rode Loop. Deze doelstelling spoort samen met de tot doel gestelde realisatie van een aaneensluitend netwerk van habitatwaardige beektrajecten (zie bij habitattype 3260) en moet ook in samenhang gezien worden met de instandhoudingsdoelstellingen voor de SBZ-H “Valleigebied van de Kleine Nete met brongebieden, moerassen en heide” (BE2100026). Deze doelstelling zal binnen deze SBZ-H gerealiseerd worden door de provincie Antwerpen. In de SBZ-H “Valleigebied van de Kleine Nete met brongebieden, moerassen en heide” is ook het Vlaams Gewest (in casu de Vlaamse Milieumaatschappij en de nv Waterwegen en Zeekanaal) een belangrijke partner.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Bijkomende kwaliteitseisen ten opzichte van het habitattype 3260 inzake BZV, zuurstofgehalte en temperatuur en afwezigheid migratieknelpunten. Geen migratieknelpunten (stuwen, duikers, spuien, …). Geen (of enkel gefaseerde) slib- en kruidruimingen in de beektrajecten waar de soorten voorkomen. Bijkomend voor rivierdonderpad: voldoende dood hout of andere harde substraten in de bedding van de waterloop.

Bekijk natuurdoel

Vleermuisverblijf-, zwerm- en paarplaatsen

Gewone/Grijze grootoorvleermuis, Franjestaart, Ingekorven vleermuis, Watervleermuis, Meervleermuis, Brandts vleermuis/Gewone baardvleermuis, Bechsteins vleermuis
Omschrijving populatiedoelstelling

Behoud of toename van de overwinterende populatie in het fort van Oelegem, de schans van Schilde en de aanwezige bunkers.

Kwaliteitsdoelstelling
↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behouden, verbeteren en bufferen van het geschikt microklimaat in het fort van Oelegem zodat aan volgende kwaliteitseisen voldaan is: geen verstoring van de betreffende soorten; zones met stabiele hoge temperatuur tussen 7 en 10°C; zeer hoge relatieve luchtvochtigheid (> 90 %); maximaal tochtvrij; geen lichtpollutie in winterverblijfplaatsen, zwermplaatsen, fortgrachten en aanvliegroutes. Behoud, verbetering en buffering van het geschikt microklimaat in de schans van Schilde zodat aan volgende kwaliteitseisen voldaan is: geen verstoring van de betreffende soorten; stabiele vorstvrije temperatuur; zeer hoge relatieve luchtvochtigheid (> 90%); tochtvrij; geen lichtpollutie in winterverblijfplaatsen, zwermplaatsen, fortgrachten en aanvliegroutes. Behoud van de gunstige toestand van zwerm- en paarplaatsen.

Bekijk natuurdoel
Hans De Schryver
Agentschap voor Natuur en Bos