Het overlegproces

154.000ton CO² opgeslagen in de biomassa van Natura 2000 in Vlaanderen

In het overlegproces wordt een onderscheid gemaakt tussen het Vlaamse en het lokale niveau. Er wordt getracht zo weinig mogelijk extra procedures en formele verplichtingen bij het lokale niveau te leggen. Men kan zich dan lokaal maximaal concentreren op het ondernemen van concrete acties.

Vlaams niveau

De Gewestelijke Overleginstantie (GOI) voert het Vlaams Natura 2000-programma uit met het oog op het bereiken van de regionaal gunstige staat van instandhouding van 47 habitattypes en 109 soorten. Het kader voor het Vlaamse niveau is de totale Vlaamse taakstelling tegen 2020 en 2050, gebaseerd op de Biodiversiteitsstrategie en Vlaanderen in Actie. In de praktijk doet het Vlaamse niveau dit door de Managementplannen op te maken.

Lokaal niveau

Het lokale niveau voert het lokale Natura 2000-programma uit met het oog op het bereiken van de lokaal gunstige staat van instandhouding van de habitattypes en soorten waarvoor natuurdoelen zijn geformuleerd. Het kader daarvoor zijn de natuurdoelen en het  Managementplan voor het gebied.

In de praktijk worden op het lokale niveau beheerplannen opgemaakt en acties rond milieucondities afgesproken en uitgevoerd. De afspraken die gemaakt zijn in de beheerplannen en met betrekking tot de milieucondities worden vastgelegd in en opgevolgd via het Managementplan. Het overlegplatform is de bewaker van het proces waarmee de taakstelling wordt uitgevoerd. Het is ook de eerste plaats waar lokale problemen worden aangekaart en oplossingen gezocht. Als deze oplossingen enkel kunnen worden gevonden door aanpassingen aan de basis van het managementplan (bv. aanpassen zoekzone), kan daarvoor een voorstel aan het Vlaamse niveau overgemaakt worden.

De volgende rollen werden vastgelegd:

De Gewestelijke Overleginstantie (GOI)

De Gewestelijke Overleginstantie (GOI) is samengesteld uit sectororganisaties en administraties die engagementen zijn aangegaan voor het bereiken van de gewestelijke en de specifieke natuurdoelen voor Europees te beschermen soorten en habitats of erdoor getroffen worden.

De taken van de GOI zijn:

  • de voortgang van het Vlaamse Natura 2000-programma opvolgen en bewaken
  • initiatieven opstarten om beleidsmatige knelpunten voor het bereiken van de natuurdoelen op te lossen
  • het overlegplatform samenstellen van elke speciale beschermingszone
  • de goedkeuring van de Managementplannen Natura 2000 voorbereiden
  • bemiddelen bij conflicten op niveau van een speciale beschermingszone
  • jaarlijks en zesjaarlijks aan de Vlaamse Regering rapporteren over de voortgang en eventuele knelpunten aangaande de realisatie van de natuurdoelen
  • de ontwikkeling opvolgen van de Vlaamse gegevensdatabank voor de passende beoordeling
De overlegplatformen

Dit zijn groepen waar per speciale beschermingszone wordt overlegd over de implementatie van de natuurdoelen van het gebied. Daarbij zit het Agentschap voor Natuur en Bos samen met vertegenwoordigers van sectoren die een bijdrage willen leveren aan de implementatie van de natuurdoelen, en/of die erdoor worden getroffen. In dit overlegplatform wordt het eigenlijke implementatieproces in de speciale beschermingszone opgevolgd in het kader van de managementplannen.

Het overlegplatform bestaat naast de vertegenwoordigers van het agentschap uit telkens maximaal drie vertegenwoordigers van de doelgroepen landbouw, natuurbeheer en economie en maximaal zes vertegenwoordigers van de cluster eigenaars-jacht-bosgroepen. Elk van deze sectoren mogen hierbij maximaal twee vertegenwoordigers afvaardigen. Afhankelijk van de noden en opportuniteiten kunnen minder of bijkomende personen betrokken worden en kan bilateraal overlegd worden.

Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB)

Als administratie bevoegd voor de materie staat het ANB in voor de voorbereiding en de opvolging van het Vlaamse Natura 2000-programma en de begeleiding van de Vlaamse stuurgroep en het overlegplatform van elke speciale beschermingszone. Het houdt daarbij de pen vast bij de opmaak van de Managementplannen Natura 2000, staat in voor de uitvoering ervan op de eigen terreinen en gaat actief op zoek naar private en publieke partners voor de uitvoering van de plannen.

De bevoegde Vlaamse minister

De Vlaamse minister van Natuur staat in voor de strategische aansturing van het globale proces.

De Vlaamse Regering

De Vlaamse Regering is de eindverantwoordelijke van het hele proces. Dit houdt onder meer in:

  • het vaststellen van het Vlaams Natura 2000-programma
  • het vaststellen van het managementplan Natura 2000
  • het regelen van de inhoud van het Vlaams Natura 2000-programma en het managementplan Natura 2000
  • het regelen van de overlegprocessen
  • het zorgen voor systematische en permanente monitoring