Einde LIFE Sparc
Eind augustus loopt het Europese project LIFE Sparc af. Sinds 2017 versnelde het project de ontwikkeling van acht Sigmaplangebieden tot natuurlijke klimaatbuffers. Met het nieuwe Layman’s Report blikt LIFE Sparc onder meer terug op de resultaten van acht jaar samenwerking tussen lokale en regionale overheden. Centrale boodschap: de natuur is kwetsbaar voor klimaatverandering, maar ook deel van de oplossing.
Met 2,3 miljoen euro aan fondsen van de Europese Unie ondersteunde LIFE Sparc van 2017 tot 2025 het Sigmaplan. In acht gebieden kwam er ruimte voor slikken en schorren: getijdengebieden die dienstdoen als klimaatbuffers. Zo kan het hoogwaterpeil bij een duizendjarige storm ter hoogte van Dendermonde met ongeveer 35 centimeter dalen.
De authentieke getijdennatuur biedt ondertussen een thuis aan almaar meer soorten. Zeldzame vogels zoals de lepelaar, blauwborst en bruine kiekendief, de purperreiger en de kwak bouwden er hun nest. Ook verschillende vissoorten, vleermuizen en zelfs de otter genoten al van de resultaten. “De ontpolderingen en de aanleg van overstromingsgebieden creëren hier niet alleen een natuurlijke buffer voor wateroverlast,”. stelt Lieven Nachtergale (Agentschap voor Natuur en Bos), “ze vergroten ook de veerkracht van de natuur tegen de klimaatverandering. Onze typische getijdennatuur maakt daar gretig gebruik van;”
Europees voorbeeld
Bewoners van de Scheldevallei zagen hun omgeving transformeren. Vertrouwde landschappen maakten plaats voor werven, en vervolgens voor ontluikende riviernatuur. En ook zij mochten meedenken en bouwen aan die riviervallei die zich aanpast aan een veranderend klimaat. Het Layman’s Report bundelt 10 sleutels om tot meer lokaal draagvlak te komen, van het betrekken van kinderen tot het opleiden van ambassadeurs.
Met de unieke Vlaamse aanpak, groeide LIFE Sparc zelfs uit tot een voorbeeld voor Europa, stelt Joris Vanlede van het Waterbouwkundig Laboratorium. “We mochten collega’s uit Nederland, Denemarken, Duitsland … wegwijs maken in onze aanpak. Zo had LIFE Sparc nog meer impact dan we konden hopen.”
Met klimaatwandelingen, wandelroutes en het STROOM-festival en zijn voorganger Hoogtij kreeg iedereen de kans om het LIFE Sparc-gebied te ontdekken. Het rapport blikt vooruit op het echte hoogtepunt van het project: drie splinternieuwe belevingspaden. Spelelementen en opdrachten laten jong en oud kennismaken met de unieke kenmerken van Klein Broek (Temse), Groot Schoor (Bornem) en Vlassenbroek (Dendermonde).
Wordt vervolgd
Heel wat initiatieven uit LIFE Sparc krijgen een vervolg onder de vleugels van het nieuwe Nationaal Park Scheldevallei. “We blijven bouwen aan een veerkrachtige Scheldevallei die klaar is voor de klimaatverandering”, zegt projectmedewerker Bart Mels. “Met steun van Toerisme Vlaanderen zullen we met al onze partners investeren in een breed spectrum aan acties: van bezoekerscentra tot natuurbeleving.”
Het Layman’s Report is bedoeld voor een breed publiek. Lokale media mogen de inzichten en beelden in het rapport vrij gebruiken om hun lezers mee te nemen in dit unieke Vlaamse klimaatverhaal.
De volledige publicatie is gratis beschikbaar via https://cdn.life-sparc.eu/2025/08/04062811/NL_Sparc-Report-2025_v5.pdf