Natura2000

In Vlaanderen is er voor Natura 2000 65.000 tot 80.000 ha kwaliteitsvol habitat aanwezig. Dat slaat zowel op de oppervlakte Europees te beschermen habitattypes als leefgebied van Europees te beschermen soorten. Toch zijn tal van habitattypes en soorten in een ongunstige staat van instandhouding. De Vlaamse opdracht bestaat erin om 41.000 tot 55.000 ha kwaliteitsvol habitat bij te creëren en 4.000 tot 7.000 ha extra leefgebied voor soorten. Daarnaast moet er in de bestaande oppervlakte ook nog gewerkt worden aan een verbetering van de kwaliteit.

Door de toegepaste aanpak per soort en habitattype werden telkens afzonderlijke oppervlaktedoelen bepaald. De doeloppervlaktes voor de afzonderlijke habitattypes of soorten mogen echter niet zomaar bij elkaar opgeteld worden. De oppervlaktes kunnen elkaar immers geheel of gedeeltelijk overlappen. Samen moeten ze wel groot genoeg zijn om te voldoen aan ecologische (oppervlakte)vereisten voor een gunstige staat van instandhouding voor alle soorten en habitats. Kortom, in plaats van de verschillende oppervlaktedoelen op te tellen moet de "unie" gemaakt worden.

Omvorming

De oppervlaktetoename zal worden gerealiseerd door enerzijds omvorming en anderzijds uitbreiding. Met omvorming wordt in de eerste plaats de bijsturing van het beheer van bestaande natuur- en bosgebieden bedoeld. Dat kan bijvoorbeeld door de omvorming van bestaande bossen naar een bostype dat voorkomt op de lijst van Europees te beschermen (bos)habitats. Dit kan worden verwezenlijkt op een termijn van verscheidene decennia door het toepassen van de Criteria Duurzaam Bosbeheer. Die Criteria Duurzaam Bosbeheer zijn overigens verplicht in het Vlaams Ecologisch Netwerk. Daarnaast wordt onder omvorming ook het aanpassen van het beheer in de erkende reservaten en de overheidsdomeinen verstaan, waardoor een toename van de oppervlakte aan Europees te beschermen habitats kan worden gerealiseerd.

Uitbreiding

Uitbreiding daarentegen is de concrete, extra toename aan Europees te beschermen habitattypes, via onder meer het toepassen van het stimulerend natuur- en bosbeleid en het in beheer nemen als erkend reservaat of natuurdomein.

Globaal genomen wordt verwacht dat driekwart van de gewenste toename (31.000 tot 41.000 ha) zal gerealiseerd worden via omvorming en een kwart via uitbreiding (7.500 tot 10.000 ha).