Haspengouw

BE2200038 - Bossen en kalkgraslanden van Haspengouw
2604.00ha
Bekijk grote kaart
Bollenberg
Bollenberg (1) © Jan Wuytack
Bollenberg (2) © Jan Wuytack
ree © Tom Linster
Haspengouw
Mettekoven

Haspengouw is het Toscane van Vlaanderen: de glooiende akkers, de bloeiende boomgaarden, kastelen en vierkantshoeves geven je een instant vakantiegevoel. In dit mozaïeklandschap van graslanden, houtkanten, hagen, poelen, holle wegen, beken en bossen leeft Europese topnatuur.

Het habitatrichtlijngebied Bossen en kalkgraslanden van Haspengouw ligt in het zuiden van de provincies Limburg en deels Vlaams-Brabant. De totale oppervlakte bedraagt 2604 ha, maar het is in feite een verzameling van 24 kleinere gebiedjes verspreid over een grote oppervlakte. De belangrijkste natuurelementen zijn: grote bossen omgeven door soortenrijke graslanden, het bocagelandschap met kalkrijke graslanden en de soms snelstromende beken met een bijzondere visfauna. Het Vinne in Zoutleeuw is een groot binnenmeer dat vooral voor vogels een belangrijke  trekpleister is.

Het gebied is opgedeeld in 3 streken, nl. Droog-Haspengouw, Vochtig-Haspengouw (Limburg) en Hageland (Vlaams-Brabant). Typisch voor deze gebieden zijn de oude boscomplexen op de toppen van de heuvels, zoals het Klein en Groot Begijnbos, Zwartaarde-Duras, Nieuwenhovenbos, Jongenbos en Bellevuebos. In combinatie met de omliggende soortenrijke graslanden, vaak in de beekvalleien, zijn dit de meest waardevolle en te behouden natuurkernen. Vaak liggen deze kernen van elkaar gescheiden in een zeer soortenarm landbouwlandschap. Hier en daar, op hellingen die te steil zijn om te bewerken, komen door de kalkrijke ondergrond nog waardevolle graslanden voor. Ook is er een groot meer gelegen in Zoutleeuw en vinden we mergelgrotten in Vechmaal.

Drie vierde van deze speciale beschermingszone heeft ook effectief een groene bestemming. De rest is landbouwgebied. Het gebied bevindt zich grotendeels in privébezit. Het ANB en de natuurverenigingen hebben 20 % van deze speciale beschermingszone in beheer.  Dit betekent dat er nauw moet worden samengewerkt met landbouwers en privé-eigenaars om de natuurdoelen te bereiken. Industrie en wonen is niet of nauwelijks aanwezig binnen het gebied.

Alken (3570), Borgloon (3840), Diepenbeek (3590), Glabbeek Zuurbemde (3380), Hasselt (3500), Heers (3870), Hoeselt (3730), Kortenaken (3470), Kortessem (3720), Nieuwerkerken (3850), Sint Truiden (3800), Tienen (3300), Tongeren (3700), Zoutleeuw (3440)
Bart Tessens
Agentschap voor Natuur en Bos